Dış Gebelik: Nedir, Nedenleri ve Belirtileri Nelerdir?
Dış gebelik, çok tehlikeli bir sağlık sorunudur. Ektopik gebelik olarak bilinen bir gebelik komplikasyonudur. Normal ve sağlıklı bir gebelik değildir. Beta Hcg ile birlikte transvaginal ultrasonografi ile doğrulukla dış gebelik tanısı koyulabilmektedir. Gebeliğin devam etmesi mümkün olmadığı için mümkün olan en kısa sürede sonlandırılmalıdır.
Kadınlar için çok tehlikeli olan bu dış gebelikler, sağlıklı ilerlemez. Döllenmiş yumurta hayatta kalamadığı için alınması gereklidir. Alınmazsa büyümeye devam ederek kanamalara neden olabilir.
Dış Gebelik Nedir?
Dış gebelik, döllenmiş olan yumurtanın uterus (rahim) dışında bir yere tutunmasıdır. Ektopik gebelik olarak da tanımlanan bu dış gebelikler de rahim dışındaki yerlerin yumurtanın büyümesini ve gelişmesini anatomik ve fizyolojik olarak desteklemesi mümkün değildir. İnsan hayatını tehdit ettiği için doğru bir şekilde tedavi yönteminin izlenmesi gereklidir.
Çoğu dış gebelik, fallop tüplerinde meydana gelir. Ancak daha nadir olarak yumurtalık, rahim ağzı, karın boşluğu veya önceki sezaryen yarasının olduğu bölgelerde de görülebilir. Bu tür gebeliklerde, embriyonun sağlıklı bir şekilde gelişmesi mümkün değildir ve dış gebelik doğumla sonuçlanamaz. Özellikle vajinal kanama ve kasık ağrısı gibi belirtilerle kendini gösterir. İlerleyen vakalarda, fallop tüpünün yırtılması gibi ciddi komplikasyonlar yaşanabilir.
Ektopik Gebelik (Dış Gebelik) Nedir?
Ektopik gebelik, döllenmiş yumurtanın rahim yerine, genellikle fallop tüpüne yerleştiği ve geliştiği anormal bir dış gebelik durumudur. Nadir olarak yumurtalık, rahim ağzı veya karın boşluğu gibi başka bölgelere de yerleşebilir. Bu gebelik türü, embriyonun yaşamını sürdüremediği ve anne sağlığını ciddi şekilde tehdit eden bir durumdur. Genellikle kasık ağrısı ve vajinal kanama gibi belirtilerle ortaya çıkar ve hızlı tıbbi müdahale gerektirir.
Dış Gebelik Neden Olur?
Dış gebelik döllenmiş olan yumurtanın uterus (rahim) dışında bir yere tutunmasından dolayı olur. Cinsel ilişkiye girilmiş olması ve spermin bir şekilde rahimle buluşmuş olması gereklidir. Döllenmiş yumurta rahim boşluğu dışında bir bölgeye yapıştığında ve burada büyüdüğünde dış gebelikler olur.
Dış Gebelik Belirtileri Nelerdir?
Kadınların sağlığını tehdit eden dış gebeliklerde normal gebelik gibi bazı belirtiler gözlemlenebilir. Bunlar: adet gecikmesi, gögüs hassasiyeti ve mide bulantısıdır. Normal gebeliklerde ilk ayda görülen belirtiler, dış gebeliklerde de görülebilir. Döllenen yumurta uygun olmayan bir yerde geliştiği için belirtiler zamanla ağırlaşabilir ve ciddi semptomlara dönebilir.
Kadınlarda dış gebeliğin belirtileri bulunur:
- Bel ağrısı
- Adet gecikmesi
- Omuz ucu ağrısı
- Alt karın tarafında şiddetli ağrı
- Vajinal kanama ve kahverengi sulu akıntı
- İdrar veya dışkılama anında ağrı
- Rektal basınç ve bağırsak ağrısı
- İshal ve kusma
- Kilo kaybı
- Baş dönmesi ve bayılma
Normal gebelikte olduğu gibi dış gebeliklerde de adet gecikmesi, gebelik testi sonuçlarının pozitif çıkması, bulantı, kusma ve meme hassasiyeti belirtileri gözlemlenir.
Dış Gebeliğin Riskleri ve Zararları
Kadınlarda görülen dış gebeliğin ciddi riskleri ve zararları bulunur. Bunlar: şiddetli kanama, enfeksiyon gelişmesi, kilo kaybı, baş dönmesi, bağırsak ağrısı, idrar ve dışkılama anında ağrı ve bel ağrısıdır.
Dış gebeliklerin riskleri vardır:
- Fallop tüpü yırtılması hayati tehlike oluşturabilir.
- Şiddetli kanama riski taşır.
- Enfeksiyon gelişebilir.
- Ölümle sonuçlanabilir.
- Tıbbi bir acil durumdur.
- Hızlı ve uzman müdahalesi gereklidir.
Dış Gebelik Kadına Zarar Verir Mi?
Dış gebelik, normal bir gebelikten farklı olarak anne sağlığını ciddi şekilde zarar verir. Gebeliğin bu şekilde devam etmesi halinde iç kanamalar meydana gelebilir. İstatistiklere göre nadiren görülen bu dış gebelikler, ölümcül sonuçlar doğurabilecek iç kanamalara yol açabilir. Özellikle gebeliğin ilk üç ayında dış gebelik, anne ölümlerine sebep olan en yaygın hastalıklardan biridir.
Dış Gebelikte Hamilelik Testi
Dış gebelikte hamilelik testi, kadın doğum uzmanı kontrolünde kan testi, beta HCG ile birlikte transvaginal ultrasonografi yoluyla yapılır. Normal gebelikteki hamilelik testi kullanıldığında dış gebeliğin olduğu anlaşılamaz. Vücutta hamilelik hormonu olan salgıladığı için uzman kontrolü olmadığı sürece anlamak güçtür.
Dış Gebelik Varsa Hamilelik Testinde Çıkar Mı?
Dış gebelik hamilelik testinde çıkmaz. Normal gebelikteki gibi sonuç pozitif çıkar. Normal gebelik mi yoksa dış gebelik mi oluşmuş anlaşılamaz. Kadın doğum uzmanı kontrolünde hCG seviyeleri değerlendirildiğinde genellikle beklenenden daha yavaş arttığı görülebilir. Dış gebeliğin tespitinde önemli bir işarettir. Dış gebeliklerde doğru tanı için ultrason ve hCG testleri birlikte değerlendirilir.
Dış Gebelikte Hamilelik Testi Pozitif Çıkar Mı?
Dış gebelik durumunda yapılan hamilelik testleri genellikle pozitif sonuç verir. Vücudun hamilelik hormonu olan hCG’yi (insan koryonik gonadotropin) salgılamaya devam etmesinden dolayı gebelik belirtileri de görülür. Ancak kadın doğum uzmanı kontrolünde yapılacak testlerde normal bir gebelik olmadığı ve dış gebelik olduğu tespit edilebilir.
Dış gebelikte hCG seviyeleri, sağlıklı bir rahim içi gebelikte olduğu gibi düzenli ve beklenen hızda artmaz. Dış gebeliğin ayırt edilmesinde önemli bir ipucudur. Ultrason ile birlikte değerlendirilmesi gerekir.
Dış Gebelik Riskini Arttıran Faktörler
Dış gebelikler bazı durumlarda belirli risk faktörlerinin etkisiyle daha olası hale gelebilir. Kadının sağlık geçmişine, yaşam tarzına ve tıbbi müdahalelere bağlı olarak değişebilir. Dış gebelik riskini artıran etmenler, genellikle fallop tüplerindeki hasar veya enfeksiyonlar, hormonal dengesizlikler ve önceki gebeliklerle ilgili sorunlar gibi faktörlerden kaynaklanır.
- Geçmişte dış gebelik geçirmiş olmak
- Enfeksiyon veya enflamasyon
- Doğurganlık tedavileri
- Tüp ameliyatı
- Doğum kontrol yöntemleri
- Sigara, alkol ve ağır ilaç kullanımı
Yukarıda belirtilen risk faktörlerinin bir araya gelmesiyle dış gebeliklerin oluşması daha olası hale gelir. Kadının genel sağlık durumu ve yaşam tarzı ile doğrudan ilişkilidir. Dış gebelik riski taşıyan kadınların, düzenli tıbbi kontrollerle risklerini minimize etmeleri ve olası semptomlara karşı dikkatli olmaları önemlidir.

