Doğum Sonrası Depresyonu (Lohusalık) Nedir? Nasıl Geçer?

Lohusalık, doğumdan sonraki ilk 40 gün (6 hafta)’lık dönemi tanımlamak için kullanılıyor. Anne vücudu, doğumdan sonra lohusalık dönemi adı verilen bu süreç ile birlikte hamilelikten önceki haline geri dönmeye başlıyor. Hormonal değişikliklerden dolayı depresyona neden olabilecek bir zaman dilimi olarak karşımıza çıkıyor.

Hamilelik boyunca değişen ve doğum için hazırlanan anne vücudu, lohusalık depresyonu ile gebelik öncesi haline geri dönmeye başlamaktadır. Aile desteği ve profesyonel destek alınmadığı takdirde annede oluşan kronik gerilim hali ile birlikte, uyku sorunları ve bazı kişilerde akıl hastalığı oluşabilmektedir.

Lohusalık Nedir? Neden Önemlidir?

Lohusalık, annelerde doğum sonrası hem fiziksel hem de duygusal açıdan önemli değişikliklerin yaşandığı bir dönemdir. Doğumun ardından ilk 40 gün (6 hafta), lohusalık dönemi olarak bilinir.

Birçok kadın, lohusalık döneminde adetlerinin ne zaman geri döneceğini ve düzenli döngüye ne zaman başlayacaklarını merak eder. Adet döngüsünün ne zaman başlayacağı, genellikle emzirme durumuna bağlıdır. Emziren annelerde, vücut süt üretmek için gerekli hormonları salgıladığı için adet dönemi hemen geri gelmeyebilir. 

Prolaktin adı verilen bu hormon, üreme hormonlarını baskılar. Yumurtlamayı engeller. Dolayısıyla gebelik için uygun bir yumurta salınımı olmaz. Adetiniz yeniden başladığında, sütünüzde bazı değişiklikler meydana gelebilir. Bebeğinizin anne sütüne olan tepkisini etkileyebilir.

Lohusalık Ne Demek?

Lohusalık, doğum sonrası depresyonudur. Doğum sonrası ilk 5 ila 6 haftalık süreç lohusalık dönemidir. Doğum sonrası başlayan ve plasenta ile bebeğin dünyaya gelmesinin ardından anne vücudundaki gebelik süresince meydana gelen fizyolojik değişikliklerin sona erdiği dönemdir. Genital organların hamilelik öncesi haline geri dönmesine kadar geçen dönem için kullanılır.

Lohusalık Neden Önemlidir?

Lohusalık dönemi, bir kadının doğum sonrası iyileşme sürecini kapsadığı için son derece önemlidir. Bu dönemde vücutta birçok fiziksel ve hormonal değişiklik gerçekleşir. Gebelik sırasında meydana gelen değişikliklerin tersine dönmesi, organların eski işlevlerine kavuşması ve üreme sisteminin yeniden düzenlenmesi gerekir. Bu süreç annenin duygusal ve psikolojik iyileşmesi için de kritik bir zaman dilimidir.

Lohusalık Dönemi

Kadınlarda doğum sonrası başlayan lohusalık dönemi, ilk 5 ila 6. haftayı tanımlamak için kullanılır. Annedeki organ ve sistemlerin gebelik öncesindeki haline dönmesi aylarca da sürebilir. Lohusa için bazı önemli bilgiler bulunur:

• Lohusalık Süresi: Ortalama 5 hafta, iyileşme birkaç ay sürebilir.
• Rahim İyileşmesi: Emzirme rahmin küçülmesine yardımcı olur.
• Doğum Sonrası Takip: İlk 24 saat içinde kanama izlenmelidir.
• Adet Dönemi: Emzirmeyenlerde 6-8 hafta, emzirenlerde geç başlayabilir.
• Beslenme: Sıvı, protein, meyve ve sebze içeren dengeli diyet.
• Duş Almak: 2. günde ayaktan duş alınabilir.
• Cinsel İlişki ve Muayene: 6. haftada muayene sonrası ilişkiye izin verilebilir.
• Doğum Kontrol: Doğum yapmış kadınlar için doktor kontrolünde uygun olabilir.

Her bireyin yaşam tarzı, sağlık durumu ve ihtiyaçları farklı olduğundan lohusalık dönemi için kadın hastalıkları ve doğum uzmanına danışmak gereklidir.

Doğum Sonrası Süreçte Nelerle Karşılaşacağım?

Doğum sonrası süreçte çeşitli fiziksel ve duygusal değişikliklerle karşılaşabilirsiniz. Bunlar: enfeksiyonlar, idrara çıkmada güçlük, kabızlık ve hemoroid gibi sorunlar olabilir. Ruh halinizde değişiklikler olabilir. sinirlilik, endişe ve kararsızlık gibi duygular yoğunlaşabilir.

Bazı kadınlar daha ağır bir depresyon dönemi yaşayabilir. normal yaşamı engelleyecek kadar belirgin olup, tedavi edilmediği takdirde aylarca sürebilir. Bu duruma doğum sonrası depresyon veya majör depresyon denir. Erken teşhis ile tedavi, annenin sağlığı için çok önemlidir.

Hamilelik sürecinde büyüyen göğüsleriniz, doğum sonrası ilk birkaç gün kolostrum adı verilen berrak sıvı ile dolacaktır. Kolostrumun ardından gelen anne sütü, göğüslerinizin şişmesine, sertleşmesine ve bazen ağrıya yol açabilir.

Lohusalıkta 40 Gün Neden Önemli?

Lohusalıkta 40 gün, rahim ve vajinanın eski haline dönmesi, iyileşmesi ve fiziksel yorgunluğun azalması için önemlidir. Bu süre zarfında vücut, doğum sonrası iyileşme sürecine odaklanır. Annenin enerji seviyeleri yavaşça geri gelir. Bu dönem hem fiziksel hem de duygusal olarak anneye dinlenme ve kendine zaman ayırma fırsatı sunar.

Lohusalık döneminde rahim ve vajina 40 günde toparlandığı için cinsel ilişki de başlayabilir. Araştırmalara göre kadının ruhsal ve fiziksel toparlanmasının 6 hafta süreceği öngörülmüştür. Çiftler kendini hazır hissediyorsa 40 günden sonra dokunma, kucaklaşma ve öpüşme gibi yakınlaşmalarda bulunabilir.

Adet Döngüm Hemen Düzene Girecek Mi?

Lohusalık dönemi sonrasında adet döngüsü hemen düzene girmez. Lohusalık sonrası ilk kez adet döngüsü başladığında önceki dönemlerinizden farklı olabilir. Vücudunuz yeniden adet döngüsüne alışırken bazı durumlara alışmak gerekir:

• Normalden daha güçlü veya hafif kramplar.
• Küçük kan pıhtıları.
• Daha yoğun kan akışı.
• Durup başlıyormuş gibi görünen kanama.
• Ağrının artışı.
• Düzensiz döngü uzunlukları.

Yukarıdaki değişikliklerin nedeni, vücudun doğum sonrası artan uterus astarını atmaya çalışmasıdır. Yoğun kramplara yol açabilir. Adet döngünüz ilerledikçe bu belirtiler genellikle azalacaktır. Nadiren de olsa tiroid problemleri veya adenomiyoz gibi sağlık sorunları ağır kanamalara yol açabilir.

Lohusalık Döneminde Ağrılı Adet Döngüsü

Vajinal doğum ya da sezaryen fark etmeksizin lohusalık döneminde, ağrılı adet döngüsü olabilir. Bir miktar kanama ve vajinal akıntı normaldir. İlk birkaç hafta boyunca kanama yoğun olabilir ve pıhtılar görülebilir. Zamanla bu kanama yerini lochia veya löşi adı verilen vajinal akıntıya bırakır.

Ağrılı lohusalık döneminde bazı sonuçlar görülebilir:

1. Artan rahim krampı yoğunluğu.
2. Emzirme hormonları.
3. Uterus boşluğu hamilelikten sonra genişlemesi 
4. Regl sırasında daha fazla uterus astarı dökülmesi yani kanama olması.

Lohusalık Dönemi Kaç Ay Sürer?

Lohusalık dönemi, doğumdan sonraki ilk 1,5 – 2 ay sürer. Bu süre zarfında anne vücudu doğumdan önceki haline geri döner ve birçok fizyolojik değişiklik gerçekleşir. Genellikle lohusalık dönemi ilk 40 gün (6 hafta) süre verilir. Rahim ve diğer organların tamamen iyileşmesi ve eski işlevine dönmesi daha uzun sürebilir. İyileşme süreci uzayarak birkaç aya çıkabilir.

Lohusalık Dönemi Ne Zaman Geçer?

Doğum sonrası depresyonu lohusalık, genellikle doğumdan sonraki ilk 6 haftanın sonunda geçer. Kanama ve vajinal akıntının bitmesi genellikle doğumdan 20-25 gün sonra gerçekleşir. İlk günlerde kanama, adet kanamasına benzer şekilde devam eder. Kanama pembemsi, kahverengi tonlara dönüşür. Sonunda sarımsı beyaz bir görünüme bürünerek sona erer. Lohusalık kanaması bittikten sonra anne normal adet döngüsüne geri döner. Lohusalık döneminin bittiği adet döngüsü ve kanamasından anlaşılabilir.

Lohusalık Dönemi Nasıl Geçer?

Lohusalık dönemi, annenin kadın doğum uzmanı kontrolüyle dinlenmesi halinde geçer. Bunlar: dinlenme ve iyi uyku, sağlıklı beslenme, emzirme, fiziksel aktivite, duygusal destek, iyi hijyen, doktor kontrolleri ve ağrı yönetimidir. Lohusalık dönemi, her kadının deneyimi farklı olsa da bu dönemde sağlıklı yaşam alışkanlıkları benimsemek, iyileşme sürecini hızlandırır. Annenin genel sağlığını destekler.

Lohusalık Dönemi Problemleri

Doğum sonrası annelerde ciddi ve ani problemler oluşabilir. Lohusalık dönemi olarak bilinen bu zaman dilimi içerisinde lohusa ilk 24 saat gözlem altında kalabilir. Sık aralıklarla tansiyon ölçümleri yapılmalı, kanama kontrol edilmelidir. Doğum sonrası lohusalık döneminde bazı problemlerle karşılaşılabilir:

Kanama

Lohusalıkta en yaygın komplikasyon kanamadır. Normal doğumda 500 ml’den fazla kanama anormal kabul edilir. En önemli nedeni rahmin kasılmaması sonucu damarların kapanamaması durumu olan atonidir. Bu durum hayatı tehdit edebilir ve hızlı kanama ile kendini gösterir. Evde yapılan doğumlarda atoni riski artar. Tedaviye rahim masajı ve ilaçlarla başlanır. Etki etmezse acil ameliyat gerekebilir.

Amniyon Mayisi Emboli

Anne hayatını tehdit eden ciddi bir durumdur. Bebeğin amniyon sıvısı, annenin kan dolaşımına geçerek akciğerler ve beyin gibi organlardaki damarlarda tıkanıklığa yol açar. Çok ciddi bir sorun olmakla birlikte süreç mutlaka kadın doğum uzmanı kontrolünde yönetilmelidir.

Enfeksiyonlar

Lohusalık humması, doğum sonrası ilk 24 saatten sonra ortaya çıkan ve yüksek ateşle seyreden bir durumdur. Enfeksiyonlar genellikle üreme organları, idrar yolları ve memelerde görülür. Doğum sürecinin uzun sürmesi ve zarların erken açılması gibi faktörler enfeksiyon riskini artırır.

İdrar Yolu Enfeksiyonu

Lohusalıkta, %5 vakada idrar yaparken yanma, kasık ve bel ağrıları, yüksek ateş gibi şikayetlerle idrar yolu enfeksiyonu görülebilir. Genellikle 2. veya 3. günde belirtiler başlar. Vajinal yaralanmalar riskini artırır. Tedavi için uygun antibiyotikler kullanılır.