Bartholin kisti, vajinanın alt kısmındaki her iki tarafta bulunan Bartholin bezlerinin kanallarının tıkanması sonucu gelişen, sıvı birikintisiyle oluşan şişliklerdir. Özellikle cinsel ilişki sırasında vajinal giriş kısmında kayganlık sağlayarak cinsel ilişkiyi kolaylaştıran bezlerdir. Ergenlik dönemiyle birlikte aktif hale gelirler.
Bartholin Kisti Nedir?
Bartholin kisti, vajinada kayganlık sağlayan ve cinsel ilişki sırasında önemli rol oynayan Bartholin bezlerinin salgıladığı sıvının, kanal tıkanıklığı nedeniyle birikmesi sonucu oluşan şişliklerdir. Kistler tek bir tarafta olabileceği gibi her iki tarafta da görülebilir.
Kistin bulunduğu bölgede ağrılı, hassas şişlikler oluşabilir ve bu durum cinsel ilişki sırasında acıya, yürürken veya otururken rahatsızlık hissine yol açabilir. Ateş gibi belirtiler de görülebilir. Kistin büyüklüğü, ağrı durumu ve olası enfeksiyon gelişimine göre farklılık gösterir.
Bazı vakalarda cerrahi müdahale ve drenaj gerekebilir. Antibiyotik tedavisi de genellikle tedaviye yardımcı olur. Bartholin kisti ve apsesi, tedavi edilmezse yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilecek yaygın sağlık sorunlarındandır.
Bartholin Kisti Neden Olur?
Bartholin kistinin gelişmesine neden olan faktörler arasında cinsel ilişki, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, doğum gibi cerrahi işlemler ve vahinal bölgede meydana gelen travmalar yer alır. Bakteriyel enfeksiyonlar, özellikle Escherichia coli, gonore (bel soğukluğu) ve klamidya gibi enfeksiyonlar, Bartholin bezlerinin kanallarını tıkayarak sıvı birikmesine yol açabilir.
Bartholin kistine neden olan bazı durumlar bulunur:
- Cinsel ilişki
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar
- Doğum ve cerrahi işlemler
- Vajinal bölgeyi etkileyen travmalar
- Bakteriyel enfeksiyonlar
- Mukus birikimi ve kanalların tıkanması
- Sürekli tekrarlayan enflamasyon
- Gonore ve klamidya gibi cinsel hastalıklar
- Önceden Bartholin kisti olması
Vajinal bölgedeki travmalar, cerrahi müdahaleler ve sürekli tekrarlayan iltihaplanmalar da kist oluşumuna zemin hazırlayabilir. Mukus birikimi, kanalları tıkayarak kistin büyümesine neden olabilir. Bartholin kistlerinin boyutu bazı durumlarda kistler 0.5 cm’ye kadar küçük olabilirken bazılarında 5 cm’ye kadar büyüyebilir.
Bartholin Kisti Belirtileri Nelerdir?
Bartholin kisti enfekte olduysa kişide bazı belirtileri gösterir:
- Vajinal açıklığın yakınlarında hassas, hafif ağrılı yumru
- Yürürken ya da otururken rahatsızlık hissi
- Cinsel ilişki sırasında ağrı
- Ateş
- Bitkinlik
- Vajina bölgesinde hassasiyet
- Bazen ileri derecede batma ve ağrı
- Genellikle tek taraflı, nadiren çift taraflı
- Kısa zamanda küçülüp, büyüme potansiyeli
Bazı küçük ve enfekte olmayan bartholin kistleri fark edilmeyebilir. Kist büyüdüğü durumda vajinada kitle ve yumru şeklinde görülür. Bu oluşan kistler kişinin hayat kalitesini etkileyerek rahatsızlık verebilir. Bartholin kistinin tam gelişmemiş enfeksiyonu birkaç gün sonra çıkabilir.
Bartholin Kisti Teşhisi Nasıl Konulur?
Bartholin kisti ve apsesi teşhisi koyulabilmesi için doktor, öncelikle hastanın tıbbi geçmişini sorgular. Ardından pelvik muayene yapılır. Gerekli görülürse, apsenin nedenini belirlemek amacıyla vajinal sıvı örneği alınabilir ve bazı kan testleri istenebilir. Menopoz dönemine girmiş ve 40 yaşın üzerinde olan kadınlarda ise kanser olasılığına karşı ek testler yapılabilir ve şüpheli kitlelerden biyopsi alınması gerekebilir.
Bartholin Kisti Tedavisi Nasıl Olur?
Bartholin kisti tedavisi, kistin boyutuna, hastanın yaşadığı şikayetlere, apse oluşup oluşmamasına ve enfeksiyon olup olmamasına göre belirlenir. Küçük ve herhangi bir şikayete neden olmayan kistler genellikle tedavi gerektirmez. Kist büyüdüyse ya da tekrar ediyorsa bazı yöntemlerle tedavi edilmesi gerekir:
Oturma Banyoları
Kistin küçük ve basit olduğu durumlarda, ılık suya oturmak, kistin kendi kendine boşalmasını veya yırtılmasını sağlamak için yardımcı olabilir. Genellikle birkaç gün boyunca günde birkaç kez yapılır.
Cerrahi Drenaj
Kist enfekte olmuşsa veya çok büyükse, cerrahi müdahale gerekebilir. Lokal ya da genel anestezi altında kistin boşaltılması sağlanır. Tıkanmış kanalların açılması veya apse üzerine küçük bir delik açılması da tedavi seçenekleri arasında yer alır. Bu yöntemlerden sonra hasta genellikle rahatlar ve kist, ortalama bir hafta içinde eski yapısına döner.
Word Kateter Yöntemi
Kist veya apseye küçük bir delik açılıp içi boşaltıldıktan sonra, kateterin balon kısmı içeriye yerleştirilir ve balon şişirilir. Kateterin diğer ucu vajinaya yerleştirilir ve yaklaşık bir ay boyunca bu bölgede bırakılır.
Antibiyotikler
Kistin enfekte olması durumunda, özellikle cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon varsa, antibiyotik tedavisi uygulanabilir. Apse cerrahi müdahale ile boşaltıldıysa, antibiyotiklere gerek olmayabilir.
Bartholin Kisti Ameliyatı
Bartholin kisti veya apsesinin tedavisinde, sıklıkla cerrahi girişimler gereklidir. Bu işlemler kistlerin boşaltılması ve yeniden oluşumlarının engellenmesi amacıyla uygulanır. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanları tarafından bartholin kisti ameliyatı için farklı yöntemler kullanılır:
Balon Kateter Yerleştirilmesi (Word Kateter)
Ayakta tedavi şeklinde yapılan bu işlemde, apse veya kist içindeki sıvıyı boşaltmak için kalıcı bir geçiş kanalı oluşturulur. Lokal anestezi altında gerçekleştirilen işlemde, kistin içine bir kesi yapılır ve içindeki sıvı boşaltılır. Şişirilebilir bir balon kistin içerisinde tuzlu su ile doldurularak kateter yerleştirilir. Yaklaşık dört hafta sonra boşaltılır ve kateter çıkarılır.
Marsupyalizasyon
Kistin tekrar oluşumunu engellemek amacıyla uygulanan bir yöntemdir. Kist açılır ve içindeki sıvı boşaltılır. Kistin kenarları, sıvının dışarıya akmasını sağlamak için küçük bir kese oluşturacak şekilde dikilir. Bu işlem genellikle genel anestezi altında yapılır ancak bazı durumlarda lokal anestezi de kullanılabilir.
Bartholin Bezinin Çıkarılması
Diğer tedavi yöntemlerinin etkili olmadığı ve kistin tekrarlamaya devam ettiği durumlarda bartholin bezinin çıkarılması için cerrahi bir müdahale gerekebilir. Bu operasyon genellikle genel anestezi altında gerçekleştirilir ve yaklaşık bir saat sürer. Operasyon sonrasında hastanın 2-3 gün hastanede kalması gerekebilir.
Bartholin Kisti Nasıl Önlenir?
Bartholin kistlerinin tamamen önlenmesi mümkün olmasa da, bazı yaşam tarzı değişiklikleri ve önlemler, bu durumu engellemeye yardımcı olabilir. Bartholin kistlerinin oluşum riskini azaltmaya yönelik bazı öneriler değerlendirilebilir:
- Genital Hijyen: Düzenli genital hijyen uygulamaları, enfeksiyon riskini azaltır.
- Güvenli Cinsel İlişki: Cinsel ilişki sırasında güvenli cinsel uygulamaların benimsenmesi, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan korunmayı sağlar ve apse oluşum riskini azaltır.
- Sıcak Su Banyoları veya Kompresler: Düzenli olarak yapılan sıcak su banyoları veya sıcak kompres uygulamaları, Bartholin bezlerinin açılmasına yardımcı olabilir ve tıkanıklıkları engelleyebilir.
- Sağlıklı Yaşam Tarzı: Düzenli egzersiz ve dengeli beslenme, vücudun genel sağlığını destekler ve enfeksiyon riskini azaltır.
Sık Sorulan Sorular
Bartholin Kisti Nasıl Oluşur?
Bartholin kisti, vajinal aralıkta bulunan Bartholin bezlerinin tıkanması sonucu ortaya çıkar. Genellikle enfeksiyonlar veya çeşitli fizyolojik nedenlerle bezlerin içindeki sıvının dışarıya akamaması sonucu oluşur. Sıvı birikmesiyle, bezde bir şişlik meydana gelir ve kistin oluşumuna neden olur.
Bartholin Kisti Ne Demek?
Bartholin kisti, vajina kenarındaki Bartholin bezlerinde gelişen içi sıvı dolu keseciklerdir. Bartholin bezleri, vajina girişine kayganlık sağlayan sıvıyı üreten bezlerdir. Bu bezlerden birinin tıkanması, sıvının birikmesine yol açarak kist oluşumunu başlatır.
Bartholin Kisti Nerede Olur?
Bartholin kisti, vajinal açıklığın her iki yanında yer alan Bartholin bezlerinde meydana gelir. Bu bezler vajina girişine kayganlık sağlayan sıvıyı üretir. Kist bazen dışarıdan görülebilir ancak genellikle vajinal muayene ile tespit edilebilir. Bezlerin bulunduğu bölge, vajinanın hemen dış kısmındadır ve kist bu bölgedeki tıkanıklık sonucu oluşur.
Bartholin Kisti Nasıl Anlaşılır?
Bartholin kisti, vajinal bölgedeki Bartholin bezlerinde şişlik, kızarıklık, ağrı ve hassasiyet ile fark edilir. Enfekte olmuş bir kist, vajinayı silerken rahatsızlık hissine neden olabilir ve cinsel ilişki sırasında ağrıya yol açabilir. Kist bazen şiddetli bir ağrıya sebep olur ancak bazen de yalnızca bir şişlik olarak fark edilir.
Bartholin Kisti Nasıl Geçer?
Küçük ve ağrısız Bartholin kistleri, genellikle tedavi gerektirmez ve kendiliğinden geçebilir. Ancak enfekte olan ve ağrıya yol açan kistler için antibiyotik tedavisi ve ılık su banyoları önerilebilir. Bu tedavilerle iyileşme sağlanmazsa cerrahi müdahale gerekebilir. Enfekte kistler, bir doktor tarafından boşaltılabilir ve bu işlemi takiben iyileşme sağlanabilir.
Bartholin Kisti Evde Nasıl Patlatılır?
Bartholin kisti evde patlatılmamalıdır. Bu tür bir işlem enfeksiyon riskini artırabilir ve daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Kistin patlaması, ağrı, şişlik ve enfeksiyon gibi olumsuz durumlara sebep olabilir. Kistin boşaltılması için mutlaka bir doktor tarafından uygun tedavi yöntemleri uygulanmalıdır.
Bartholin Kisti Patlarsa Ne Olur?
Bartholin kisti patladığında genellikle bir miktar rahatlama yaşanabilir. Ancak patlama enfeksiyon riskini artırabilir. Kistin patlaması sonucunda şişlik, ağrı ve iltihaplanma meydana gelebilir. Patlama sonrasında bölgedeki enfeksiyon yayılabilir ve tedavi edilmediği takdirde daha büyük sorunlara yol açabilir.
Bartholin Kisti Nasıl Boşaltılır?
Bartholin kisti cerrahi müdahale ile boşaltılır. Genellikle hastanede yapılır ve balon kateter yerleştirilmesi, marsupyalizasyon gibi yöntemlerle gerçekleştirilir. Bu cerrahi teknikler kistin içindeki sıvının boşaltılmasını sağlar ve kistin tekrar oluşmasını engellemeye yönelik tedavi yöntemleridir.
Bartholin Kisti Ağrısına Ne İyi Gelir?
Bartholin kisti ağrısına iyi gelen tedavi yöntemleri arasında 3-4 gün boyunca ılık suya oturma bulunmaktadır. Bölgedeki ağrıyı hafifletmeye ve şişliği azaltmaya yardımcı olabilir. Enfeksiyon durumunda doktor antibiyotik tedavisi önerebilir.
Bartholin Kistine Hangi Bölüm Bakar?
Bartholin kisti, jinekoloji, Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanları bölümünde tedavi edilir. Jinekologlar, bu tür hastalıkların teşhis ve tedavisinde uzmanlaşmışlardır. Bartholin kisti olan kişiler bir jinekologa başvurmalıdır. Doktor, gerekli muayene ve testleri yaparak en uygun tedavi yöntemini belirleyecektir.
Bartholin kisti ve vajinada yumru gibi şikayetleriniz için +90 542 153 76 70 numarasından bize ulaşarak randevu oluşturabilirsiniz.