İdrar kaçırma, mesane kontrolünün kaybolması sonucu tuvalete yetişemeyecek kadar ani ve güçlü bir şekilde idrarın gelmesidir. İdrarı tutma kontrolünün kaybı olarak tanımlanır. Nörolojik bozukluklar, idrar yolu taşları, hamilelik, kabızlık, şeker hastalığı, aşırı aktif mesane, mesane ve pelvik taban kaslarındaki zayıflık, yaşlanma gibi faktörlerden kaynaklanabilir.
Tıp literatüründe Üriner İnkontinans olarak bilinen idrar kaçırma, yaşam tarzı değişiklikleri ve tıbbi tedavi yöntemleri ile kontrol altına alınabilir ve semptomları hafifletilebilir.
İdrar Kaçırma Nedir?
İdrar kaçırma, idrarın istemsiz olarak dışarı sızması durumudur. Genellikle yaşlanma, menopoz ya da doğum gibi etkenler sonucu mesane kontrolünün kaybolmasıyla veya kasların ve bağların zayıflamasıyla idrar yolunun karın içi basınca karşı koyamayacak hareketlilikte olmasıyla ortaya çıkar.
Üriner inkontinans olarak bilinen bu durum, her yaşta görülebilse de özellikle ileri yaşlarda daha yaygındır. Kadınlarda sıklıkla görülen idrar kaçırma hastalığı genellikle üriner sfinkterin zayıflaması veya kontrolünü kaybetmesi nedeniyle meydana gelir.
Öksürük, hapşırma veya stres gibi durumlarda idrarın istemsiz sızmasına yol açabilir. Mesane kontrolünü artırmak için pelvik taban güçlendirme egzersizleri ve Kegel egzersizleri, idrar kaçırma sorununu hafifletmeye veya önlemeye yardımcı olabilir.
İdrar Kaçırma Neden Olur?
İdrar kaçırma nedeni mesane ve pelvik taban kaslarının zayıflaması veya hasar görmesidir. Mesane kontrolünün yitirilmesiyle pek çok kişide idrar kaçırma görülebilir. İdrar kaçırmaya neden olan bazı rahatsızlıklar bulunur:
- İdrar yolu enfeksiyonu
- Hamilelik
- İlaçlar
- Kabızlık
- Pelvik taban bozuklukları
- İnme
- Diyabet
- Multipl skleroz (MS)
- Astım veya KOAH (Karın için basıncını artıracak derecede öksürük atakları)
- Obezite
Kadınlarda İdrar Kaçırma Neden Olur?
Kadınlarda idrar kaçırma, genellikle pelvik taban kaslarının zayıflaması ve menopoz gibi hormonal değişikliklerden kaynaklanır. Pelvik taban kasları, mesane ve diğer pelvik organları destekleyen kaslardır, bu kasların zayıflaması mesane kontrolünün kaybına yol açabilir. Doğum sonrası yaşanan fiziksel değişiklikler de idrar kaçırmaya neden olabilir.
Obezite, aşırı kilolu olmak, vücuttaki baskıyı artırarak mesaneye ekstra yük bindirir ve idrar kaçırmayı kolaylaştırır. İdrar kaçırma belli bir yaş sonrası kadınlar arasında normal kabul edilmesi sebebiyle, tedavi edilebilecek ve konfor artıracak ilaç veya cerrahi müdahelelerden mahrum kalırlar.
İdrar Kaçırma Türleri Nelerdir?
Kadınlarda idrar kaçırma pek çok farklı türde görülebilir. Her türün kendine göre farklı nedenleri ve tetikleyicisi bulunabilir. Kişiye özgü tedavi süreci gerektiren idrar kaçırma türleri:
1. Sıkışma tipi idrar kaçırma
Bu türde kişi, aniden idrara çıkma isteği duyar ve bu isteği kontrol edemez. Genellikle pelvik kasların zayıflaması, enfeksiyonlar ya da menopoz gibi durumlar sıkışma tipi idrar kaçırmayı tetikler.
2. Stres inkontinansı
Stres inkontinansı, öksürme, hapşırma, gülme gibi durumlarda mesaneye baskı uygulandığında idrar kaçırılmasına yol açar. Bu tür idrar kaçırma, doğum sonrasında kadınlarda daha yaygın olup, prostat ameliyatı geçiren erkeklerde de görülebilir.
3. Taşma inkontinansı
Mesane tamamen boşalamadığında, taşma inkontinansı gelişir ve kişi idrara çıktıktan sonra mesanede kalan idrar nedeniyle kaçırma riskiyle karşı karşıya kalır.
4. Karışık idrar kaçırma
Bu türde, stres inkontinansı ve aşırı aktif mesanenin bir arada görülmesi sonucu sızıntı problemleri ortaya çıkar. Hem mesane kontrolü hem de sıkışma hissi birleşerek idrar kaçırmaya neden olabilir.
İdrar Kaçırma Belirtileri Nelerdir?
İdrar kaçırma, idrarın kontrolsüz bir şekilde sızması veya damlaması olarak tanımlanabilir. Belirtileri türüne bağlı olarak değişir. İdrar kaçırma aktiviteler sırasında belirtilerini gösterebilir:
- Egzersiz yapmak.
- Öksürmek, hapşırmak veya gülmek
- İdrara çıkarken ağrı hissetmek
- Sık sık idrara çıkma isteği
- Gece uyanıp idrara çıkma zorunluluğu (noktüri)
İdrar Kaçırma Tedavisi Nasıl Olur?
İdrar kaçırma tedavisine başlamak için türüne bağlı olarak doğru teşhis yapmak gerekir. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanları tarafından idrar kaçırma teşhisi için bazı yöntemler izlenir:
- İdrar tahlili: İdrar örneği alınarak enfeksiyon belirtileri ve diğer anormallikler kontrol edilir.
- Mesane günlüğü: Kişinin birkaç gün boyunca içecek tüketimi, idrara çıkma sıklığı, üretilen idrar miktarı, idrar kaçırma olayları ve idrara çıkma isteği kaydedilir.
- İdrara çıkma sonrası artık ölçümü: İdrar yapıldıktan sonra ultrasonla mesanede kalan idrar miktarı ölçülür.
- Sistoskopi: Üretra ve mesaneyi iç kısmından görmek için yapılan bir inceleme, böylece detaylı bir değerlendirme yapılır.
- Ürodinami testi: Mesanenin ne kadar idrar tutabildiği ve ne kadar verimli çalıştığına dair bilgiler elde edilir.
- Ped testi: Uzman doktor, idrar kaçırmayı tespit etmek için bir ped verir ve kaçan idrarı ölçer.
İdrar kaçırma sorununuz olduğunu düşünüyorsanız kliniğimize 0 542 153 76 70 telefon numarasından ulaşarak randevu alabilirsiniz.