Tüp Bağlama (Tüp Ligasyonu), kalıcı bir doğum kontrol yöntemidir. Tüplerin bağlanması yoluyla istenmeyen gebelikleri engellemeyi amaçlayan bir cerrahi işlemdir.
Bazı çiftler çocuk sahibi olma planı yapmadıklarında tüp ligasyonunu kalıcı bir çözüm olarak tercih edebilirler. Tüp (kordon) bağlatma ameliyatı doğal yollarla gebelik oluşumunu imkânsız hale getirir. Geri dönüşü olmayan bir yöntem olarak kabul edilir.
Tüp Bağlama Nedir?
Tüp bağlama, tüp ligasyonu ya da tüp sterilizasyonu olarak bilinen bu yöntem, kalıcı bir doğum kontrol çözümü sunan bir cerrahi işlemdir. Kadının fallop tüplerinin bağlanması veya tıkanması ile gerçekleştirilir. Doğal yollarla gebelik oluşumunu neredeyse tamamen engeller.
Laparoskopik veya açık olarak şekilde gerçekleştirilen operasyon, genel anestezi ile birlikte yapılmaktadır. Kliniğimizin sahip olduğu üst düzey teknik donanımlarla herhangi bir güvenlik sorunu yaşanmadan gerçekleştirilen uygulama mutlaka ameliyathane ortamında yapılır. Genellikle çocuk sahibi olma planları tamamlandığında tercih edilen bir cerrahi prosedür.
Geri dönüşü oldukça zordur ve istenilen sonucu vermeyebilir. Bu nedenle tüp bağlama düşünenlerin kararlarını dikkatlice değerlendirmeleri ve uzman tavsiyesi alması önemlidir.
Tüp Bağlama Yönteminin Avantajları ve Dezavantajları
Tüp bağlama yöntemi, kalıcı bir doğum kontrol çözümü sunarak çiftlere uzun vadeli bir rahatlık sağlar. Her tıbbi müdahalede olduğu gibi tüp ligasyonunun da avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır.
Tüp Bağlama Ameliyatının Avantajları:
- Kalıcı Doğum Kontrolü: Tüp bağlama, uzun vadeli etkili bir doğum kontrol yöntemidir ve tek seferde gebelik riskini ortadan kaldırır.
- Geri Dönüşsüzlük: İşlem geri dönüşü olmayan bir cerrahi müdahale olup çocuk sahibi olma planları tamamlanmış kadınlar için ideal bir seçenek sunar.
- Tek Seferlik Müdahale: Tüp bağlama, bir defaya mahsus yapılan bir prosedürdür, düzenli müdahale gerektirmez.
- Diğer Yöntemlere Göre Daha Az Müdahale: Diğer doğum kontrol yöntemlerine göre tüp bağlama, sürekli takip veya yenileme gerektirmez.
Tüp Bağlama Ameliyatının Dezavantajları:
- Geri Dönüşü Zor: Tüp bağlama işlemi genellikle geri dönüşü zor bir süreçtir.
- Cerrahi Riskler: Tüp bağlama, cerrahi bir müdahale gerektirdiğinden, genel anestezi ve diğer cerrahi riskler içerir.
- Doğum Kontrol Kararının Kalıcılığı: Tüp bağlama, doğum kontrolü sağlamak amacıyla yapılan geri dönüşü olmayan bir işlemdir.
Kadınlarda Tüp (Kordon) Bağlatma Ameliyatı Nasıl Olur?
Kadınlarda tüp bağlatma ameliyatı, genellikle laparoskopik (kapalı) yöntemle yapılır ve birkaç aşamadan oluşur. İşlem öncesinde hasta rahatlatılmak amacıyla damar yoluyla ilaç verilir. Genel anestezi yapılacaksa, bu ilaç yolu kullanılır. Sadece tüp bağlama ameliyatı yapılacaksa en sık laparoskopik yapılsa da tüp bağlama ameliyatları daha çok sezaryen sırasında yapıldığı için en sık açık cerrahi şeklinde yapılmış olur.
Lokal anestezi uygulanacaksa, karın ve omurga bölgesini uyuşturacak bir ilaç verilerek kişi uyanık bırakılır ancak ağrı hissetmez. Anestezi uygulandıktan sonra, cerrah, yapılacak ameliyat türüne göre göbek deliği etrafında küçük ya da büyük kesiler açar. Küçük kesilerle işlem yapılıyorsa, kesiler aracılığıyla bir kamera (laparoskop) yerleştirilir.
Bu kamerada ışıklı bir uç bulunur ve cerrah tüpleri gözlemleyerek müdahale eder. Diğer bir kesiden ise uzun ve ince bir alet kullanılarak tüplere müdahale edilir.
Tüp (Kordon) Bağlatma Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Tüp (kordon) bağlatma ameliyatı üç ana yöntemle yapılabilir. Her bir yöntem farklı kesi boyutları ve iyileşme süreçleri gerektirir:
- Laparoskopi (Kapalı Yöntem): Laparoskopi, iki küçük kesi ile yapılan bir ameliyat türüdür. Bir kesi göbek çevresinde, diğeri ise kasık bölgesindedir. Yaklaşık bir kalem genişliğinde olup bir görüntüleme tüpü (laparoskop) aracılığıyla karın boşluğu incelenir.
- Mini Laparotomi: Mini laparotomi, laparotomiye göre daha küçük kesilerle yapılan bir yöntemdir. Genellikle vajinal doğumdan sonraki 24 saat içinde tercih edilir.
- Laparotomi (Açık Yöntem): Laparotomi, diğer yöntemlere kıyasla daha kapsamlı bir cerrahi müdahaledir. Bu yöntemde 2-5 inçlik büyük kesiler yapılır. Tüp bağlama işlemi için tüpler doğrudan bu kesilerden çıkarılır ve çeşitli tekniklerle kesilir ya da tıkanır.
Tüp (Kordon) Bağlatma Ameliyatı Riskleri Nelerdir?
Tüp (kordon) bağlatma ameliyatı genellikle güvenli bir prosedür olsa da her cerrahi işlemde olduğu gibi bazı riskler de bulunmaktadır. Bu riskler nadiren görülse de hastaların dikkatli olması ve ameliyat öncesi ve sonrası doktorlarıyla her durumu ayrıntılı şekilde görüşmeleri önemlidir.
- Kesiklerde Kanama: Ameliyat sırasında yapılan kesilerden kanama meydana gelebilir.
- Karın Bölgesinde Devamlı Ağrı: Ameliyat sonrası karın bölgesinde bazı hastalar için ağrı, şişlik veya hassasiyet olabilir.
- Enfeksiyon Riski: Tüm cerrahi işlemler gibi tüp bağlatma ameliyatında da enfeksiyon riski bulunmaktadır.
- Anestezi İçin Kullanılan İlaçlara Alerji: Anestezi sırasında kullanılan ilaçlar bazı hastalarda alerjik reaksiyonlara yol açabilir.
- Bağırsak, Mesane veya Kan Damarlarında Hasar: Ameliyat sırasında, özellikle laparoskopik cerrahi tekniklerde, bağırsak, mesane veya kan damarları gibi yakın organlarda kazara hasar meydana gelebilir.
Tüp (Kordon) Bağlatma Ameliyatı Sonrası Ne Yapmalıyım?
Tüp kordon bağlatma ameliyatı sonrası iyileşme süreci, doğru bakım ve dikkatle daha hızlı ve sorunsuz hale gelebilir. Bu tüp bağlama ameliyatı sonrası dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar bulur:
- Ağır Kaldırmaktan Kaçının
Ameliyattan sonraki ilk 1-2 hafta boyunca ağır kaldırmak, karın bölgesine baskı yapabileceği için tavsiye edilmez. Özellikle doğum yaptıysanız ağır kaldırma için en az 4 hafta beklemeniz gerekebilir.
- Alkol ve Araç Kullanımı
Ameliyat sonrası en az 24 saat boyunca alkol almamalı ve araç kullanmamalısınız. Anestezi etkisinin geçmesi ve vücudunuzun iyileşmeye başlaması için zaman tanımanız önemlidir.
- Su ile Temas
Kesilerin iyileşmesi için en az 2 hafta boyunca doğrudan su ile temas etmemeniz önerilir. Özellikle kesilen bölgelere su gelmemesi için dikkat etmelisiniz. Su ile temas etmedikten sonra duş alabilirsiniz.
- Karbondioksit Etkisi
Laparoskopi sırasında karnınıza doldurulan karbondioksit, 1-3 gün boyunca göğüs, omuzlar veya boyun bölgesinde rahatsızlık yaratabilir. Bu durumu hafifletmek için yürüyüş yapabilir veya ılık bir duş alabilirsiniz. Doktorunuzun önerdiği ilaçları kullanarak karın şişliğini rahatlatabilirsiniz.
- Vajinal Kanama
Ameliyat sonrası, genellikle 1 aya kadar vajinal kanama görülebilir. Bu normal bir durumdur ve 4-6 hafta içinde adet döngünüze geri dönebilirsiniz. İlk adet döneminde kanamanın normalden fazla olabileceğini ve rahatsızlık hissedilebileceğini unutmayın.
- Doktor Talimatlarına Uyun
İyileşme süreci boyunca doktorunuzun verdiği ilaçları ve bakım talimatlarını dikkatle takip edin. İyileşme sürecinde herhangi bir olağan dışı durum yaşarsanız hemen doktorunuza başvurmalısınız.
Tüp (Kordon) Bağlatma Ameliyatı Kaç Günde İyileşir?
Tüp bağlatma ameliyatının iyileşme süresi, uygulanan cerrahi yöntem ve bireysel sağlık durumuna bağlı olarak farklılık gösterir. Laparoskopi (kapalı) yöntemiyle yapıldıysa genellikle 1-2 gün içinde normal aktivitelere geri dönülmesi mümkündür. Ancak doğum sonrası tüp bağlatma işlemi yapıldıysa doğumun iyileşme süresi üzerine birkaç hafta eklenmesi gerekebilir.
Eğer tüp bağlatma işlemiyle birlikte başka bir karın operasyonu gerçekleştirildiyse, iyileşme süreci 1-2 aya kadar uzayabilir. Bu nedenle iyileşme sürecinin ne kadar süreceğini etkileyen pek çok faktör bulunmaktadır.
Sık Sorulan Sorular
Tüp Ligasyon Ne Demek?
Tüp ligasyonu, kalıcı doğum kontrolü sağlayan bir cerrahi işlemdir. Kadınların istenmeyen gebelikleri önlemek amacıyla yapılan bu yöntemde, fallop tüpleri cerrahi müdahale ile bağlanır veya kapatılır. Yumurtaların rahime ulaşmadan önce spermle birleşmesini engeller. Böylece gebeliğin oluşumunu engeller.
Tüp Ligasyonu Sonrası Gebelik Olur Mu?
Tüp ligasyonu, gebelik önlemede oldukça etkili bir yöntemdir, ancak tamamen garantili değildir. Çoğu durumda işlem başarılı bir şekilde uygulandığında hamilelik olasılığı son derece düşer. Nadiren de olsa tüplerin kendiliğinden yeniden birleşmesi ya da operasyonun başarısız olması gibi durumlar, hamilelik riskini artırabilir.
Tüp Bağlandıktan Kaç Gün Sonra İlişkiye Girilir?
Tüp bağlama işlemi sonrası, genellikle 14. günün sonunda cinsel ilişkiye girilebilir. Bu süre zarfında iyileşme sağlanmış olmalı ve herhangi bir komplikasyon riski bulunmamalıdır. İlişkiye girerken ek bir doğum kontrol yöntemine gerek yoktur çünkü tüpler bağlandıktan sonra gebelik riski ortadan kalkar.
Tüp Ligasyonu Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?
Tüp ligasyonu sonrası doktorunuzun talimatlarına uymanız oldukça önemlidir. Kesi bölgesinin kuru tutulması, enfeksiyon riskini azaltır ve ağrıya neden olabilecek durumlardan kaçınmak gerekir. İlk haftada ağır eşya kaldırmaktan ve cinsel ilişkiden kaçınılmalıdır.
Kordon Bağlıyken Hamile Kalma İhtimali Var Mı?
Tüp ligasyonu sonrasında doğal yollarla hamile kalma olasılığı yok denecek kadar düşer. Bu işlem tüplerin kalıcı olarak bağlanmasıyla gerçekleştiği için geri dönüşü zordur. Ancak yeniden çocuk sahibi olmak isteyen çiftler, tüp bebek gibi yardımcı üreme tekniklerini tercih edebilirler.
Tüp Bağlanılan Hastanın Tüpleri Tekrar Açılır Mı?
Evet yapılan tekniğe göre açılma ihtimali vardır ama burada fayda/maliyet açısından değerlendirme yapılmalıdır. Tüpleri tekrar açmada uygun koşullarda bile normal gebelik oranı %30 dan azdır, bir kısmı dış gebelik olarak cerrahi veya ilaçla tedavi sonrası tekrar gebelik deneme zamanını da uzatır ve maliyetli bir ameliyattır.
Bu sebeple seçilmiş hasta grubunda denenebilir (çok genç yaşta tüp bağlama işlemi yaptırmış ve eğer açılırsa 2 veya daha çok çocuk isteyenlerde). Sadece bir çocuk isteyenlerde hem maliyet hem hastanın yaşayacakları açısından tüp bebek yöntemi daha doğru bir seçenek olarak karşımıza çıkar.